วันจันทร์ที่ 25 เมษายน พ.ศ. 2554

พฤติกรรมองค์การ ตอนที่ 12 การจูงใจ

ตอนต่อไปนี้ เราจะมาศึกษากันถึงเรื่องการจูงใจกันครับ โดยผมจะแบ่งออกเป็นตอน ๆ ว่าด้วยเรื่องทฤษฎีการจูงใจแบบต่าง ๆ
การจูงใจ (Motivation) หมายถึง แรงผลักดันจากความต้องการและความคาดหวังต่าง ๆ ของมนุษย์ เพื่อให้แสดงออกตามที่ต้องการ
การจูงใจ เป็นสิ่งเร้าซึ่งทำให้บุคคลเกิดความคิดริเริ่ม ควบคุม รักษาพฤติกรรม และการกระทำ (ธนวรรธ ตั้งสินทรัพย์ศิริ. 2547: 292) มนุษย์มีความต้องการทางด้านร่างกาย (ปัจจัย 4) และมีความต้องการด้านอื่น เช่น การยกย่อง สถานะ ความรัก การประสบความสำเร็จ
          จากหลักการของการจูงใจนี้ ผู้บริหารจึงได้นำมาใช้จูงใจเพื่อให้ผู้ใต้บังคับบัญชาทำในสิ่งต่าง ๆ ด้วยความพอใจและเต็มใจ
ข้อสมมติฐานเกี่ยวกับคนโดย Douglas McGregor
          Douglas McGregor ได้เสนอทฤษฎีที่เกี่ยวกับพฤติกรรมของบุคคลแสดงในข้อสมมติ 2 ประการ หรือที่รู้จักกันในชื่อของ ทฤษฎี X และทฤษฎี Y ซึ่งทฤษฎีนี้ต้องการความคิดในการรับรู้ถึงธรรมชาติของมนุษย์ ซึ่งมีข้อสมมติ 2 ประการ ดังนี้
1.    ทฤษฎี  X (Theory X assumption) ข้อสมมติเกี่ยวกับลักษณะของบุคคลตามทฤษฎี X มีดังนี้
1.1    โดยทั่วไปมนุษย์ไม่ชอบทำงาน และจะหลีกเลี่ยงงานถ้าสามารถทำได้
1.2   คนส่วนใหญ่ต้องถูกบังคับ ควบคุม สั่งการและใช้วิธีการลงโทษเพื่อให้ใช้ความพยายามให้เพียงพอ เพื่อให้บรรลุวัตถุประสงค์ขององค์การ
1.3   มนุษย์โดยเฉลี่ยพอใจการถูกบังคับ ต้องการเลี่ยงความรับผิดชอบ มีความทะเยอทะยานน้อย และต้องการความปลอดภัย
1.4   คนส่วนใหญ่ไม่เต็มใจและไม่สามารถช่วยแก้ปัญหาขององค์การได้
2.    ทฤษฎี Y (Theory Y assumption) ข้อสมมติเกี่ยวกับลักษณะบุคคลตามทฤษฎี Y มีดังนี้
2.1   งานเป็นสิ่งปกติธรรมดาเหมือนกับการเล่นหรือพักผ่อน
2.2  คนต้องการควบคุมและสั่งการด้วยตนเองในการทำงานเพื่อความสำเร็จหรือบรรลุวัตถุประสงค์ขององค์การ
2.3  รู้จักการเรียนรู้ในสภาวะที่เหมาะสม มีความรับผิดชอบต่องานที่ทำ และแสวงหาความรับผิดชอบเพิ่มขึ้นด้วย
2.4  คนมีความเต็มใจในการร่วมแก้ไขปัญหาขององค์การ
ทฤษฎี X มองคนในแง่ลบ พนักงานในกลุ่มนี้จะไม่กระตือรือร้น ไม่ชอบทำงาน คอยจะหลบเลี่ยงความรับผิดชอบ และจะต้องเข้มงวดในการควบคุมดูแลจึงจะทำงานได้ประสิทธิผล ในขณะที่พนักงานในกลุ่มทฤษฎี Y จะถูกมองในแง่บวก มีความกระตือรือร้นในการทำงาน แสวงหาความรับผิดชอบ มีนิสัยรักการทำงาน การแบ่งกลุ่มพนักงานออกเป็น 2 กลุ่มก็เพื่อจะได้ใช้วิธีการจูงใจอย่างถูกต้อง กลุ่มทฤษฎี X จะต้องจูงใจทางลบ เช่น การใช้กฎ ระเบียบ การลงโทษ ส่วนกลุ่มทฤษฎี Y จะต้องจูงใจทางบวก เช่น การให้รางวัล ยกย่อง ให้ความสัมพันธ์ที่ดี ให้อิสสระหรือให้มีส่วนร่วม หากใช้วิธีการจูงใจไม่ถูกต้อง การจูงใจก็จะไม่เป็นผล

2 ความคิดเห็น:

  1. อ้างอิง
    ณัฏฐพันธ์ เขจรนันทน์ พฤติกรรมองค์การ - กรุงเทพฯ : ซีเอ็ดยูเคชั่น, 2551
    วิภาส ทองสุทธิ์ พฤติกรรมองค์การ - กรุงเทพฯ : อินทภาษ, 2552

    ตอบลบ
  2. อ้างอิง
    สมยศ นาวีการ พฤติกรรมองค์การ - กรุงเทพฯ : บรรณกิจ 1991 , 2545
    ร็อบบินส์, สตีเฟนส์ พี. การจัดการและพฤติกรรมองค์การ - กรุงเทพฯ : เพียร์สัน เอ็ดดูเคชั่น อินโดไชน่า , 2550 แปลโดย วิรัช สงวนวงศ์วาน

    ตอบลบ