ผู้นำอาจแบ่งออกได้เป็น 2 แบบ ดังนี้
1. ผู้นำแบบเป็นทางการได้รับการแต่งตั้งโดยตำแหน่ง เช่น ผู้จัดการ ผู้อำนวยการ มีอำนาจในการสั่งการคนที่อยู่ใต้บังคับบัญชา ตามตำแหน่งที่ได้รับมอบหมายเท่านั้น
2. ผู้นำแบบไม่เป็นทางการไม่มีตำแหน่ง สถานะ แต่เป็นที่ยอมรับของกลุ่ม แต่ใช้ภาวะผู้นำเพื่อสร้างอำนาจบารมี โดยมีความรู้ความสามารถ มีสัจจะ มาจากผลงานที่ผ่านมา
ทฤษฎีภาวะผู้นำ (Theories of leadership)
1. ทฤษฎีคุณลักษณะของผู้นำ (Trait Theory)
2. ทฤษฎีผู้นำเชิงพฤติกรรมศาสตร์ (Behavioral Theory)
3. ทฤษฎีผู้นำตามสถานการณ์ (Situation Theory)
ทฤษฎีคุณลักษณะของผู้นำ (Trait Theory) เป็นแนวความคิดสมัยเริ่มต้น ที่สนใจศึกษาเรื่องของผู้นำและภาวะผู้นำอย่างเป็นระบบ โดยมีความเชื่อว่าผู้นำจะมีลักษณะเฉพาะที่แตกต่างจากธรรมดาทั่วไป หรือที่เรียกว่า “ทฤษฎีมหาบุรุษ (The Great Man Theory)” เช่น Alexander, Julius Caesar, Napoleon เป็นต้น โดยบุคคลต่าง ๆ ที่กล่าวมาจะมีคุณลักษณะของความเป็นผู้นำ มีเอกลักษณะเฉพาะตัว หรือบางคนเกิดมาเพื่อเป็นผู้นำ “Born to be Leader” อย่างไรก็ตาม แนวคิดของทฤษฎีนี้ยังมีข้อจำกัดต่าง ๆ และขาดข้อสรุปที่ชัดเจนตามหลักวิทยาศาสตร์ อีกทั้งลักษณะบางอย่างก็ขัดแย้งกัน
งานวิจัยของ Kirkpatrick และ Locke ได้สรุปความแตกต่างของคุณลักษณะของผู้นำกับผู้ที่ไม่ได้เป็นผู้นำไว้ 7 ประการ
1. Drive มีพลังความพยายามและความปรารถนาอันแรงกล้าที่จะฝ่าฟันอุปสรรค ทำให้งานที่รับผิดชอบประสบผลสำเร็จ
2. Desire to Lead มีความมุ่งมั่นที่จะมีอิทธิพลหรือนำผู้อื่น โดยการจูงใจให้ผู้อื่นร่วมทำงานด้วยความเต็มใจ
3. Honesty and Integrity มีความซื่อสัตย์และความมั่นคงในความคิดและการกระทำ เพื่อให้ได้รับความเชื่อถือและศรัทธาจากผู้ใต้บังคับบัญชาและผู้ที่เกี่ยวข้อง
4. Self – Confident มีความเชื่อมั่นในตนเองสูง เพื่อให้ผู้ใต้บังคับบัญชาเกิดความเชื่อมั่นในตัวผู้นำ และพร้อมจะปฏิบัติตามการตัดสินใจของผู้นำ
5. Intelligence มีความเฉลียวฉลาด สามารถรวบรวม วิเคราะห์และประมวลผลข้อมูลเพื่อสร้างวิสัยทัศน์และตัดสินใจแก้ปัญหาได้อย่างถูกต้อง
6. Job – Relevant Knowledge มีความรู้ ความเข้าใจเป็นอย่างดีเกี่ยวกับบริษัทของตน ความรู้เกี่ยวกับอุตสาหกรรมที่บริษัทดำเนินการอยู่และเทคนิคในการปฏิบัติงาน เพื่อประกอบการตัดสินใจในฐานะผู้นำได้อย่างถูกต้อง
7. Extraversion มีพลัง มีความกระตือรือร้น ชอบสังคมสามารถพูดคุย มีความสัมพันธ์ที่ดีกับผู้คน
ตอนต่อไปเราจะมาว่ากันถึงทฤษฎีผู้นำเชิงพฤติกรรมศาสตร์กันครับ
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น